فصل چهارم

ثبت رویدادهای مالی در مدارک و دفاتر حسابداری


اسناد و مدارک مثبته:

به اسناد و مدارکی که دلالت بر وقوع یک معامله یا رویداد مالی مشخص دارد، «اسناد مثبته» گفته می شود. مانند فاکتور فروش، رسید بانکی، قبض آب و برق و ......


سند حسابداری:

برگه ای است که اطلاعات مربوط به یک یا چند رویداد مالی قبل از ثبت در دفاتر حسابداری، در آن نوشته می شود و سپس بر اساس اطلاعات مندرج در سند حسابداری دفاتر حسابداری تنظیم می گردد.

دفاتر حسابداری:

کلیه رویدادها در دفاتر حسابداری ثبت می شوند. دفاتر حسابداری را می توان به دو گروه تقسیم کرد:

گروه اول، دفاتر رسمی یا قانونی، شامل دفتر روزنامه عمومی و دفتر کل می باشد و گروه دوم، دفاتر غیر رسمی یا کمکی، که شامل دفاتر تامین و سایر دفاتر مورد نیاز حسابداران می گردد.
1- دفتر روزنامه عمومی: دفتری است که کلیه معاملات و رویدادهای مالی یک واحد اقتصادی روزانه به ترتیب تاریخ وقوع در آن ثبت می شوند.

مثال :
خانم فضیلت اخیراً پس از کسب مجوزهای لازم اقدام به تاسیس موسسه آموزش زبان دانا کرده است و طی آبان ماه 1376فعالیت های زیر در موسسه انجام شده است.
13 آبان ماه – افتتاح حساب جاری شماره 3520 بانک رفاه کارگران شعبه وحدت و واریز 32000000 ریال به این حساب بابت سرمایه موسسه دانا، در قبال واریز این مبلغ به حساب جاری موسسه دانا، بانک یک برگ رسید بانکی به خانم فضیلت تحویل داد.
6 آبان ماه – خرید نقدی یک دستگاه آپارتمان به بهای 30000000 ریال در قبال تحویل چک شماره 21501 مورخ 6 آبان ماه 1376 به مبلغ 30000000 ریال از حساب جاری موسسه دانا، یک برگ رسید امضا شده از آقای معتمدی فروشنده آپارتمان دریافت گردید. همچنین تصویری از سند انتقال آپارتمان به عنوان سند مثبته این رویداد مالی تهیه شد.
7 آبان ماه – خرید نسیه مقداری اثاثه از فروشگاه مجیدی به بهای 3500000 ریال. آقای مجیدی فاکتور فروش شماره 1703 مورخ 76/7/8 را به موسسه دانا تحویل داد.
8 آبان ماه – آقای فرشاد، مبلغ 10000000ریال به عنوان وام به حساب موسسه دانا واریز کرد. بانک یک برگ رسید بانکی مبنی بر واریز 10000000 به حساب 3520 موسسه دانا به آقای فرشاد تسلیم نمود که ایشان به موسسه تحویل داد.
11 آبان ماه – خرید نسیه 7500000 ریال اثاثه از فروشگاه حسن پور. آقای حسن پور فاکتور فروش شماره 2211 مورخ 76/8/11 برای موسسه دانا ارسال کرد.


14 آبان ماه – صدور تحویل چک شماره 21502 مورخ 76/8/14 به مبلغ 3000000 ریال به آقای مجیدی بابت طلب ایشان از موسسه دانا. در قبال تحویل این چک در همان روز یک برگ رسید چک دریافت گردید.
18 آبان ماه – خریدی نقدی550/000 ریال صادر کرد و پس از اخذ رسید چک آن را به آقای کریمی تحویل داد.
مرحله 1- این رویداد به شرح زیر تجزیه و تحلیل می شود.

دفتر کل:
عبارت است از مجموعه حساب هایی که برای ثبت و خلاصه کردن اطلاعات مربوط به رویدادهای مالی یک واحد اقتصادی استفاده می شود. نوشتن دفتر کل بعد از رویدادهای مالی در دفتر روزنامه انجام می گیرد.

برای ثبت رویدادهای مالی در دفتر کل ابتدا رویداد مالی ثبت شده در دفتر روزنامه مشخص و سپس مراحل انتقال به ترتیب زیر انجام می شود:
- 1پیدا کردن صفحه حسابی که در دفتر روزنامه بدهکار شده است.
2- نوشتن شماره رویداد مالی (شماره روزنامه) در ستون مربوطه در حساب دفتر کل
- 3ثبت تاریخ رویداد مالی در ستون تاریخ
- 4درج مبلغ بدهکار در ستون بدهکار
- 5نوشتن شرح مختصری از رویداد مالی در ستون شرح
- 6نوشتن شماره صفحه دفتر روزنامه در ستون عطف حساب
- 7درج شماره صفحه ای از دفتر کل که ردیف بدهکار رویداد مالی در آن نوشته شده، در ستون عطف دفتر روزنامه
- 8محاسبه و نوشتن مانده حساب در ستون مربوط
- 9تعیین نوع مانده حساب در ستون تشخیص با نوشتن کلمه «بد» به جای بدهکار یا «بس» به جای بستانکار نمونه ای از انتقال رویداد مالی موسسه دانا به حسابهای دفتر کل شرح داده شده.


حساب: نقد و بانک دفتر کل صفحه 1


دفتر معین:
حساب های معین، مجموعه حساب های کمکی یا مکمل برخی از حساب های دفتر کل هستند.
حساب های معین حساب دفتر کل
در شکل می بینید که یک حساب دفتر کل (حسابهای پرداختنی) دارای چند حساب معین است، که در هر یک اطلاعاتی در مورد تک تک بستانکاران نوشته می شود. دفتر معین مستقیماً از روی سند حسابداری نوشته می شود. برای نشان دادن نحوه نوشتن دفتر معین از اطلاعات موسسه دانا استفاده می کنیم. .




تراز آزمایشی حساب های دفتر کل
فهرستی از نام و مانده کلیه حساب های دفتر کل در یک زمان مشخص، را تراز آزمایشی حساب های دفتر کل گویند، که معمولاً در پایان هر ماه تهیه می شوند و برای تهیه آنها مراحل زیر انجام می شود.
1- نوشتن عنوان، شامل نام موسسه، نام گزارش و تاریخ گزارش
2- نوشتن نام و مانده حساب های دفتر کل
3- محاسبه جمع ستون بدهکار و ستون بستانکار
4- کشیدن دو خط موازی زیر ستون های جمع به منزله اتمام کار تهیه تراز آزمایشی است.
تراز آزمایشی زیر از مانده حساب های دفتر کل موسسه دانا در تاریخ 30 آبان ماهه 1376 تهیه شده است.
موسسه آموزش زبان دانا
تراز آزمایشی 30 ابنماه 1376



تراز نامه:
از روی تراز آزمایشی حساب های دفتر کل می توان تراز واحد اقتصادی تهیه کرد.
تراز آزمایشی موسسه دانا در تاریخ 30 آبان ماه 1376 به شرح زیر می باشد.
موسسه آموزش زبان دانا
تراز نامه به تاریخ 30 آبان ماه 1376 (ارقام به ریال)




درآمد و هزینه:
درآمد:
مبالغی که بابت ارائه خدمات به مشتریان، دریافت شده و یا در آینده دریافت خواهد شد «درآمد» نام دارد. درآمد موجب افزایش سرمایه و به هنگام افزایش بستانکار می گردد و مانده این حساب بستانکار خواهد شد.
درآمد موسسات خدماتی به صورت نقد یا نسیه کسب می شود.

-ارائه خدمات به صورت نقد:

چنانچه در زمان ارائه خدمات به مشتریان وجه آن نقداً دریافت شود در این صورت در معادله حسابداری از یک سو دارائی های موسسه و از سوی دیگر سرمایه مالک موسسه افزایش می یابد.
دارائی ها= بدهیها + سرمایه
دارائی (نقد و بانک) افزایش می یابد - بدههی تغییر نمییابد - سرمایه افزایش مییابد

- ارائه خدمات به صورت نسیه (درآمد غیر نقدی):
چنانچه یک موسسه، خدماتی برای مشتریان خود انجام دهد و وجه آن را بلافاصله دریافت نکند، در این صورت مشتری متعهد می شود حق الزحمه این خدمات را در آینده بپردازد.
تحقق درآمدهای غیر نقدی از یک سو موجب افزایش دارائی ها (حساب های دریافتنی) و از سوی دیگر موجب افزایش سرمایه در معادله می گردد.

هزینه:

مخارجی که یک موسسه برای ارائه خدمات به مشتریان و کسب درآمد متحمل می شود هزینه نام دارد. هزینه موجب کاهش سرمایه می گردد.

صورتحساب سود و زیان:

چگونگی و نتیجه فعالیت های یک واحد اقتصادی را طی یک دوره زمانی نشان می دهد.
هزینه ها – درآمدها = سود (زیان) خالص
سود خالص <--- هزینه ها < درآمدها
زیان خاص →<--- هزینه ها > درآمدها

صورتحساب سود و زیان موسسه خدماتی از چهار بخش تشکیل شده است:

1- عنوان: در این بخش اطلاعات مربوط به نام موسسه، نام صورتحساب در سه سطر درج می گردد.
2- درآمدها: درآمدهای دوره مالی به تفکیک نوع نوشته و سپس جمع درآمدها محاسبه می گردد.
3- هزینه ها: هزینه های دوره مالی به تفکیک نوع هزینه نوشته و سپس جمع هزینه ها محاسبه می گردد.
4- سود و زیان خالص: ما به التفاوت جمع درآمدها و جمع هزینه ها تحت عنوان سود خالص نوشته می شود.

پرسشها؟

1- سند حسابداری چیست؟
سند حسابداری برگه ای است که اطلاعات مربوط به یک یا چند رویداد مالی قبل از ثبت در دفاتر حسابداری در آن نوشته می شود.

2- دو مورد از دفاتر حسابداری را نام ببرید؟
دفتر روزنامه عمومی – دفتر معین

3- درآمد را تعریف کنید؟
مبالغی که بابت ارائه خدمات به مشتریان، دریافت شده و یا در آینده دریافت خواهد شد. دریافت حق الزحمه بابت خدمات مربوط به تعمیرات و حمل و نقل نمونه ای از درآمدها می باشد.

4- وقوع هزینه های نسیه در یک واحد اقتصادی موجب می شود....

الف) هزینه و دارائی افزایش یابد
ب) هزینه افزایش و دارائی کاهش یابد
ج) هزینه و بدهی افزایش یابد
د) هزینه افزایش و بدهی کاهش یابد

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: